Gevlucht naar Kapel in ’t Zand
Op 31 mei 1665 was de alles verwoestende brand. Door de harde wind stond binnen no time het grootste deel van de stad in lichterlaaie. Door de hitte, de rook en te weinig water trokken de bewoners onder leiding van bisschop d’Allamont naar Kapel in ’t Zand. Daar kwam de hulpverlening op gang. En vandaaruit werden de bewoners verspreid over de omliggende dorpen.

Roermond is een Mariastad
In de put bij de kapel is later een Mariabeeldje gevonden. Mensen geloven dat dit de brand heeft gestopt. Frans: “Er waren zo’n 35 putten in de binnenstad van Roermond. Zo’n put was niet alleen praktisch van nut, het is ook een smeermiddel van een wijk. Nadat de waterleiding is ontstaan en de putten dus niet meer nodig waren, bleven de Mariaputbeelden over. Want de bewoners geloofden heilig dat Maria en de Mariabeelden wonderen verrichten. Daarom is Roermond een echte Mariastad geworden. De allereerste Munsterkerk die afgebrand is, heette dan ook Maria Munsterkerk. Ook dit jaar start de brandprocessie bij de Munsterkerk.”

Een stoet vol kaarsen
Vanaf het jaar 1666 organiseerden de binnenstadbewoners ieder jaar een brandprocessie. Als een teken van dankbaarheid en een smeekbede voor bescherming droegen de bewoners en lokale gilden grote putkaarsen naar Kapel in ‘t Zand. Allemaal gewijd aan Maria. Ben: “In die jaarlijkse stoet zie je nu ook nog heel veel kaarsen. Iedere kaars vertegenwoordigt iets, vooral de putten in de binnenstad. Dit jaar beelden Toneelgroep Gelre en Speelgroep Kapel de inwoners van de binnenstad uit die in paniek en terneergeslagen meetrekken naar de Kapel in ’t Zand om daar een stukje hoop te halen.”

Meer reuring in de stad
Frans: “De putkaarsenprocessie symboliseert niet alleen onze dankbaarheid aan Maria, maar ook de hechte gemeenschapsbanden die ons verbinden. Vroeger noemden ze dit putten. Verwijzend naar de waterputten die op vele plekken in de stad stonden. Het mooie is dat de ‘putten’ weer min of meer worden bemand. Met name door de ondernemers. Die vinden het fijn dat er meer reuring in die stad komt en dat ze met een kaars naar Maria kunnen gaan. Ook hoor ik vooral oudere mensen weer steeds vaker vragen: bij welke put hoor jij? Er is dus weer meer behoefte om elkaar te treffen. Een tijd lang hebben twee putten meegedaan aan de processie. Nu hebben zich al een stuk of zes aangemeld.”

Bont gezelschap in de processie
De brandweer is een vast onderdeel van de processie. Ben: “Acht historische brandweervoertuigen trekken mee, waaronder één stoombrandspuit getrokken door twee paarden. Ook een nieuw voertuig rijdt mee. Vanaf 13.00 uur is de brandweer al aanwezig op het Munsterplein voor een stukje voorlichting over brandveilig leven en uiteraard kun je dan ook de historische voertuigen bewonderen. Om 17.30 uur vertrekt de processie. Met daarin een Schotse piperband. Een groep uit de Oekraïne gemeenschap loopt ook mee en zingt later in de kerk. En natuurlijk zijn Koninklijke Harmonie Roermond, de Bond van Wapenbroeders met vaandel- en wapendragers en stadsreus Sjtuf present.”

Stadskaars van 1.80 meter
Een hoogtepunt van de processie is dit jaar de onthulling van de nieuwe stadskaars. Een indrukwekkende creatie van glas-in-lood van maar liefst 1.80 meter hoog. Die komt in de kathedraal te staan. Ben: “Je kunt hier als bezoeker een boodschap of wens achterlaten. De meest aangrijpende verhalen worden eens per jaar tijdens een speciale viering in de kerk verteld. Alle kaarsen op het altaar worden zoals ieder jaar aangestoken. Als dan het licht uitgaat… dat is geweldig. Daar kreeg ík zelfs kippenvel van.”

Gemeenschap, geschiedenis en verbondenheid
Kippenvel hoopt de Stichting Immaterieel Cultureel Erfgoed Roermond dit jaar ook te krijgen van de aankleding en de mensen langs de kant. Ben: “Om het geheel meer kleur te geven is er op 11 mei meer aandacht voor de aankleding van de straten. Om de 10 meter staat een kruisje met een geelwit vaantje langs de route. Daarnaast vragen we de bewoners die aan de route wonen te vlaggen. Of het nu met de Nederlandse, Roermondse of Limburgse vlag is, dat maakt niet uit. Ik weet zeker dat het er heel mooi gaat uitzien.” De jaarlijkse brandprocessie is niet alleen een viering van geloof, maar ook van gemeenschap, geschiedenis en verbondenheid. Het maakt nog eens duidelijk dat tradities en gemeenschapsgevoel kunnen overleven, zelfs in een wereld die steeds verandert.